Prestatiedruk: je herkent het vast wel in je eigen leven of om je heen. Het is een actueel onderwerp dat veel herkenning oproept. ‘Goed, beter, stress!’ – het nieuwste boek van Marijke Gootjes – behandelt dit thema en biedt handvatten om hiermee om te gaan. Wij stelden deze auteur een paar vragen over haar boek.
Hoe kwam je op het idee om een boek te schrijven over prestatiedruk?
“De krantenkoppen liegen er niet om: ‘1 op de 5 studenten loopt kans op een depressie’, ‘De mentale druk op jongeren neemt gevaarlijke vormen aan’, ‘1 op de 3 jongeren in het VO voelt prestatiedruk: druk om aan de eigen of andermans verwachtingen te voldoen’, ‘Stress bij scholieren en studenten komt van alle kanten’. Dat is nogal wat! Tijdens mijn spreekbeurten over ‘Somberheid en depressie in het licht van de Bijbel’ bij christelijke studentenverenigingen werd dit beeld bevestigd. Een studente verwoordde het zo: ‘Ik heb geen reden om depressief te zijn want ik heb (bijna) alles wat ik wens, maar toch voel ik mij niet gelukkig.’”
Is prestatiedruk typisch iets voor jongeren?
“Nee, niet alleen jongeren hebben te maken met prestatiedruk, het probleem is maatschappij breed. We zijn zelf verantwoordelijk geworden voor ons geluk en willen het graag goed voor elkaar hebben, goed voor de dag komen, onszelf uitdagen tot beter, misschien wel de beste zijn. Ondertussen moeten we dealen met perfectionisme, controledrang, keuzestress en FOMO. Zelfs in ons geloofsleven is prestatiedruk binnengeslopen: een voorbeeldig christen willen zijn, elkaar onze ‘geestelijke prestaties’ tonen en voldoen aan allerlei regels.” Ik herken de prestatiedruk ook bij mijzelf en in mijn gezin met jongvolwassen kinderen. Het maakte mij opstandig, want waarom doen we hier met z’n allen aan mee, terwijl het ons zoveel kost? Onze fysieke en mentale gezondheid, relaties en ons geloofsleven staan onder druk door onze prestatiegerichtheid. Ik vroeg mij af: ‘Kunnen we presteren nog afleren? En wat is daarvoor nodig?”
Hoe heb je je verdiept in dit onderwerp?
“Ik ben onderzoeksrapporten en artikelen vanuit de psychologie gaan lezen over de huidige maatschappelijke ontwikkelingen en de gevolgen die hiermee samenhangen. Ook heb ik een enquête uitgezet onder (veelal jonge) mensen met vragen over hun ervaring met prestatiedruk. En ik ben Gods Woord gaan onderzoeken over het thema presteren.”
Wat heeft jou verrast in je zoektocht?
“Persoonlijk ben ik enthousiast over de combinatie van psychologie en christelijk geloof, omdat God als onze Schepper het beste weet hoe wij in elkaar zitten. Gods Woord blijkt niet alleen boeiende voorbeelden te geven, maar ook principes aan te reiken die verrassend actueel zijn. Principes die – als je ze gaat toepassen – een positief effect hebben op onze (mentale) gezondheid en weerbaarheid. Als we alleen al kijken naar Jezus, kunnen we zoveel van Hem leren!”
Wat wil je aan de lezers van jouw boek meegeven?
“We hebben een God van hoop en herstel! Hij stelt relatie boven prestatie. Hij weet wat goed voor ons is en Hij reikt het ons aan. Het is mogelijk om ons niet te laten leiden wat de wereld ons aanbiedt en voorschrijft, maar om te leven vanuit Zijn rust en genade.”
Wil je meer weten over dit onderwerp, bestel dan het nieuwste boek van Marijke Gootjes: ‘Goed, beter, stress!’ hier: https://scholtenuitgeverij.nl/boeken/goed-beter-stress
Of kijk op marijkegootjes.nl.